آب مایه حبات

آب مایه حیات

آیا به آبی كه می نوشید اندیشیده اید؟ (افرأیتُم الماءَ الَذی تَشربونَ) (سوره واقعه)

آیه شما آن را از ابد نازل می كنید؟ یا ما نازل می كنیم؟ (انتم انزلتوه من المنزل ام نحن المنزلون)

این آیات وجدان انسان ها را در برابر یك سلسله سوال ها قرار می دهد و از آنها اقرار می گیرد در واقع می گوید: آیا درباره ی این آبی كه مایه حیات شما است و پیوسته آن را می نوشید هرگز فكر كرده اید؟

چه كسی به آفتاب فرمان می دهد بر صفحه اقیانوس ها بتابد و از میان آب های شور و تلخ تنها ذرات آت خالص و شیرین و پاك از هر گونه آلودگی را جدا ساخته و به صورت بخار به آسمان بفرستد؟

و ادامه متن در ادامه مطلب

جالب اینكه اهمیت آب و نقش آن در زندگی بشر نه تنها با گذشت زمان پیشرفت صنایع و علم و دانش كه نمی شود بلكه برعكس . انسان صنعتی نیاز بیش تری به آب دارد. لذا بسیاری از موسسات عظیم صنعتی فقط در كنار رودخانه های عظیم قدرت فعالیت دارند مل نیروگاه هسته ای كه نمونه ای از آن در ایران در استان بوشهر است . تا از آب خلی فارس برای این نیروگاه استفاده شود.

سرانجام در آیه ی بعد برای تكمیل همین بحث می افزاید: اگر بخواهیم این آب گوارا و شیرین را تلخ و شور قرار دهیم . (لو نشاءَ جعلنا ابا با)

پس چرا شكراین نعمت بزرگ را بجا نمی آورید؟(فلو لاتشكرون)

آری اگر خدا می خواست به املاح محلول در آب نیز اجازه میداد كه همراه ذرات آب تبخیر شوند و دوش بر دوش آنها به ابر تبدیل شوند و ببارند. آن گاه قطرات باران درست همانند آب دریا شوند و تلخ فرو ریختند! اما خدا به قدرت كاملش این اجازه را به املاح نداد به همین دلیل قطرات باران هر گاه هوا آلوده نباشد خالص ترین . پاك ترین. گواراترین. آبهاست.

این سخن را با حدیثی از پیغمبر اكرم (ص) پایان می دهیم: ‹‹و ان النبی كان اذا شرب الماءَ قال الحمد الله الذی لمقانا عذاباً فداتاً برهنه وله یعله مدحاً اباباً بذنوبنا ! ›› ‹‹ هنگامی كه حضرت آب می نوشید می فرمود: حمد برای خداوندی كه به رحمتش ما را از آب شیرین و گوارا سیراب كرد و آن را بخاطر گناهانمان شور و تلخ قرار نداد››

گوشه ای دیگر از شگفتی های آفرینش باران است كه زمین های مرده را زنده می كند . لباس حیات در پیكر درختان و گیاهان می پوشاند . و انسان و حیوانات را سیراب می كند.

سپس به یكی دیگراز پدیده های شگفت انگیز آسمان و ابرها اشاره كرده و می گوید:

‹‹و خدا از آسمان . از كوههایی كه در آسمان است. دانه های تگرگ نازل می كند››

و تگرگهایی كه هر كس را بخواهد به وسیله آن زیان می رساند شكوفه های درختان میوه ها وزرعتها و حتی گاه حیوانها و انسانها از آسیب آن در امان نیستند (فیحینت به من یشاء)

‹‹ و از هر كس بخواهد این عذاب را برطرف می سازد ›› (و یصرفه عمن یشاء)

آری اوست كه از ابر گاهی باران چانبخش نازل می كند و گاه با مختصر تغییر آن را مبدل به تگرگهایی زیان بار می كند . و این نهایت قدرت و عظمت او را نشان می دهد كه سود وزیان و مرگ و زندگی انسان را در كنار هم چیده بلكه در دل هم قرار داده است.

و در آخر به یكی دیگر از پدیده های آسمانی كه از آیات توحید است اشاره كرده: نزدیك است درخشندگی برق ابرها.چشمهای انسان را ببرد (یكاد سا برقه یذهب بالابصار)

ابرهایی كه از ذرات آب تشكیل شده به هنگامی كه حامل نیروی برق می شود . آنچنان آتشی از درونش بیرون می جهد كه وقتی چشمها را خیره می كند و رعدش گوش ها را از صدای خود پر می كند و گاه همه جا را می لرزاند این نیروی عظیم در لابه لای این بخار لطیف راستی شگفت انگیز است!

پاسخ به یك سوال

تنها سوالی كه دراین جا باقی می ماند این است كه این كدام كوه است كه در آسمان تگرگها از آن فرو می ریزند . دراین جا مفسران بیانات زیادی داشتند :

بعضی گفته اند كه (جبال)(كوهها) جنبه ی كنایی دارد همان گونه كه می گوییم كوهی از غذا یا كوهی از علم بنابراین منظور از كوه توده ی عظیمی از تگرگ به وسیله ابرها در دل آسمان بوجود می آید.

بعضی دیگر گفته اند كه توده های ابر در وسط آسمان شبیه كوه ها هستند گر چه وقتی از پایین به آنها می نگریم سافند. اما كسانی كه با هواپیما درحركتند با چشم خود این منظره را دیده اند كه ابرها از آن سو به كوهها و پستی ها و بلندی ها شبیه اند كه روی زمین است.به تعبیر دیگر سطح بالای ابرها هرگز صاف نیست و همانند سطح زمین داری نا همواریهای فراوان است و از این نظر اطلاق نام جبال مناسب است.

بر این سخن می توان این نكته ی دقیق را افزود كه به عقیده ی دانشمندان تكون تگرگ در آسمان به این طریق است كه دانه های باران از ابر جدا می شوند و در قسمت فوقانی هوا به جبهه سردی برخورد می كنند و یخ می زنند سپس طفانی كوبنده كه در آن منطقه حكم فرماست گاهی آنها را مجدداٌ به بالا پرتاب میكند و بار دیگر این دانه ها را به داحل ابرها فرو می برد و لایه ی دیگر از آب به روی آن می نشیند كه به هنگام جدا شدن از ابر مجدداٌ یخ می بندد این كار آن قدر تكراری می شود تا دانه ی تگرگ آن قدر سنگین شود و دیگر طوفان نتواند آن را به بالا پرتاب كند اینجاست كه راه زمین را به پیش می گیرد و فرود می آید و یا اینكه طوفان فرو می نشیند و بدون مانع به زمین می رسد . نكته جالب دراین حیات كه برای تشكیل تگرگ ابر باید متراكم باشد و شاید همین است كه آن را به كوه شبیه كرده است.

و حال تحیلل دیگری از نویسندگان می خوانیم چنین است :

درآیات مورد بحث ابرهای بلند . صریحاٌ به كوه هایی از یخ اشاره می كند و یا به تعبیر دیگر كوههایی كه درآن نوعی از یخ و دود دارد و این بسیار جالب است . زیرا وقتی كه هواپیما اختراع شد و بشر امكان پرواز داشت . دانشمندان به ابرهایی متشكل و مستور از سوزنهای یخ رسیدند كه درست عنوان كوههایی از یخ بر آنها صادق است.

نكته ها:

منظور از ‹‹ماء››چیست؟

در اینكه كلمه ماء اشاره به چه آبی است در میان مفسران تفسیر برای آن ذكر شده است:

منظور آب نطفه است . بسیاری از مفسران این تفسیر را انتخاب كرده اند و در بعضی از روایات هم به آن اشاره شده است. اما مشكل این جاست كه همه جنبندگان از آب نطفه به وجود نمی آیند زیرا بعضی تك سلولی هستند و بعضی دیگر از طریق تقسیم سلولی

دیگر اینكه منظور پیدایش نخستین موجود است زیرا طبق روایات اسلامی اولین موجودی كه خدا آفریده آب بوده و انسان ها را بعداٌ از آن آب آفرید و طبق فرضیه های علمی جدید نخستین جوانه ی حیات در دریا ها ظاهر شده است.

آخرین تفسیر این است كه منظور از حلقت موجودات زنده از آب این است كه در حال حاضر آب ماده ی اصلی آنها را تشكیل می دهد و قسمت عمده ی ساختمان آنها آب است و بدون آب حیات ادامه نخواهد داشت.